1, NGUYÊN NHÂN
-Thận khí hư nhược:cơ thể hư yếu, hoả suy , dương vật không cương được lâu ,hoặc phòng dục vô độ làm cho thận tinh quá hao tổn , âm hư hoả vượng , tướng hoả vượt quá mức bình thường , nội nhiệt gây nên huyết táo mà dẫn tới không có con .
- Khí huyết đều hư : Do suy tư quá độ , đa sầu đa cảm , lao động mệt mỏi gây tổn thương đến tâm , tâm huyết suy , âm dương khí huyết hư . Hoặc bị bệnh ngày cơ thể hư nhược , mệt mỏi quá thương tổn tỷ , ảnh hưởng chức năng vận hoá của tỳ vị , nguồn sinh hoá hao tổn , khí huyết không sung túc , tinh và huyết cùng nguồn gốc , hậu thiên mất điều hoà , tinh chất của thức ăn ko đủ để hoá sinh khí huyết , dẫn tới thận tinh không đầy đủ nên không thể có con.
-Can uất khí trệ:Do tinh thần không được thư thái , tức giận nhiều gây tổn thương tới can , can khí uất kết , khí huyết không lưu thông , gây khí trệ huyết ứ , thận không được nuôi dưỡng đầy đủ nên không có con
- Đờm thấp trở trệ: Do ăn quá nhiều chất bổ béo mà sinh ra đàm thấp làm cho tinh khiếu bất lợi , không có khả năng phóng tính , hoặc lượng tinh dịch loãng ít , hoặc do cảm phải ngoại tà làm cho thấp nhiệt hạ trú ở thận thận khí bị tổn thương , dẫn tới liệt dương di tính , ảnh hưởng sinh dục . Tóm lại : Chứng bệnh vô sinh do nam giới , phần nhiều có liên quan với 4 tạng tâm , can , tỳ , thận , Trong đó có quan hệ chặt chẽ nhất với thận .
a,Nhị tiện thập tử than
Tiên mao 12g Phụ tử 6g Phỉ thái tử 12g
Tang thầm 15g Câu kỉ tử 12g Phúc bồn tử 12g
Tiên linh kỳ 12g Thỏ ty tử 30g Xà sàng tử 12g
Nữ trinh tử 15g Ngũ vị tử 06g Xa tiền tử 15g
- Cách dùng: Sắc uống ngày 1 thang chia 2 lần sáng ,chiều.
- Công hiệu: Sau khi kết hôn không có con, người béo trệ không có lực, sắc mặt trắng bệch, đàu váng tim hồi hộp, buồn nôn, liệt dương, xuất tinh sớm, số lượng tinh trùng ít, hoạt động yếu, chất lưỡi đỏ nhạt, rêu trắng mỏng, mạch nhu hoạt.
b, Ngũ tử diễn tông hoàn.
-Thành phần: Thỏ tị tử 240g ; Câu kỉ từ 240g ;
Xa tiền tử 6g Ngū vi tử 30g Phúc bồn tử 120g
-Cách dùng : Các vị thuốc trên nghiền thành bột mịn , luyện mật làm hoàn . Mỗi lần uống 6 - 9g mỗi ngày 2 - 3 lần uống với nước chín hoặc nước muối loãng . Cũng có thể dùng ẩm phiến làm thang , sắc nước uống , liều dùng căn cứ lỉ lệ gốc mà chước .
- Công hiệu : Ôn dương ích thận bổ tinh thêm tuy , dòng giống càng đông .
- Chủ trị : tinh hàn không thể có con tinh dịch khác thường , không phóng tinh , bất dục , tiểu tiện xong còn rỉ mãi không hết , lưng mỏi gối lỏng , râu tóc bạc sớm , đái đêm nhiều , lưỡi nhạt rêu mỏng , mạch trầm tế nhuyễn
-Nếu âm hư thì gia thêm thục địa hoàng , Sơn thù nhục , thiên môn đông . dương hư thì gia thêm nhục thung dung , lộc nhung , nhục quế , ba kích nhục ; âm dương cả hai đều hư thì gia thêm tang phiêu tiêu , ích trí nhân , liệt dương thì gia thêm tiên mao , tiên linh tì , toả dương , cẩu tích ; di tinh thì gia thêm kim anh tử , khiếm thực , liên tu ; trẻ nhỏ đái dầm thì gia thêm kê nội kim , bổ cốt chị .
- Dược lí hiện đại nghiên cứu chứng minh bài thuốc này có tác dụng tăng cường miễn dịch , điều tiết nội tiết , gia tăng hormon giới tính , chống thiếu oxy , chống mệt mỏi , bổ thận .
c, Ngũ tử hoàn ( Thế y đặc hiệu phương )
-Thành phần :
Thỏ tị tử 240g ; Ích trí nhân 120g ; Cửu tử sao 120g ;
Hồi hương tử sao 60g ; Xà sàng tử sao 60g
- Cách dùng : Nghiền thành bột mịn , luyện mật , hoàn thành viên , uống 18 - 27g / ngày , chia 3 lần .
- Công hiệu : Bổ thận ôn dương,ích tinh tủy
Chủ trị : Ngườ cơ thể suy nhược , đái đêm nhiều , đầu mụ chân yếu , di tinh rỉ đục , đái ra như nước gạo, tinh trùng kém di động.
d,Thấp nhiệt hạ chú phải thanh nhiệt lợi thấp, tiêu thũng giải độc, thường chọn dùng bài thuốc Long đởm tả can thang phối hợp với Tỳ giải thẩm thấp thang gia giảm :
Long đởm thảo 10g hoàng bá 10g thông thảo 10g
hoàng cầm 10g chi tử 10 đan bì 10g
trạch tả 10g bạch linh 10g đương quy 10g
tỳ giải 20g xa tiền tử 20g ý dĩ 20g
sinh địa 20g
- sắc uống mỗi ngày 1 thang.
e,Với thể Đàm trọc ngưng trệ phải hóa đàm lý khí, hóa kết thông lạc, thường dùng bài thuốc Thương phụ đạo đàm thang gia giảm:
Thương truật 10g trần bì 10g bán hạ chế 10g
đởm nam tinh 10g hương phụ 10g bạch linh 10g
bạch truật 10g trạch tả 10g xa tiền tử 15g
tỳ giải 15g xuyên sơn giáp 15g
- sắc uống mỗi ngày 1 thang.
f,Với thể Huyết ứ trở trệ phải hoạt huyết hóa ứ thông tinh, thường dùng bài thuốc Huyết phủ trục ứ thang gia giảm:
Sài hồ 10g chỉ xác 10g ngưu tất 10g
hồng hoa 10g đào nhân 10g xích thược 10g
đương quy 14g xuyên sơn giáp 15g kê huyết đằng 15g
đan sâm 20g vương bất lưu hành 20g
- sắc uống mỗi ngày 1 thang.
